1 Tak usłyszałem. Przy pewnej okazji Zrealizowany mieszkał w Vesali w Holu o Spadzistym Dachu, w Wielkim Lesie.
2 Przy tej okazji wędrowiec Vacchagotta przebywał w Parku Wędrowców w Wielkim Lesie z pojedynczym drzewem Mango Białego Lotosu.
3 Wraz z porankiem Zrealizowany ubrał się, zabrał swą miskę i zewnętrzną szatę i udał się do Vesali na żebraczy obchód. Wtedy pomyślał: "Jest jeszcze za wcześnie na żebraczy obchód w Vesali. Załóżmy, że udam się do wędrowca Vacchagotty do Parku Wędrowców z pojedynczym drzewem Mango Białego Lotosu".
4 Wtedy Zrealizowany udał się do wędrowca Vachagotty w Parku Wędrowców z pojedynczym drzewem Mango Białego Lotosu. Wędrowiec Vacchagotta zobaczył nadchodzącego Zrealizowanego. Widząc go, powiedział do niego: "Niech Zrealizowany zajdzie tutaj, czcigodny panie, witam Zrealizowanego, czcigodny panie. Było to dawno temu gdy Zrealizowany znalazł sposobność by tu przyjść. Niech Zrealizowany usiądzie, czcigodny panie, siedzenie jest gotowe". Zrealizowany usiadł na przygotowanym siedzeniu a wędrowiec Vacchagotta zajął niższe siedzenie siadając z boku. Kiedy to uczynił, powiedział:
5 "Czcigodny panie, słyszałem tak: 'Pustelnik Gotama jest wszechwiedzącym, który twierdzi, że ma taką pełną wiedzę i wizję: 'Niezależnie czy idę czy stoję, śpię lub jestem przebudzony, moja wiedza i wizja są nieustannie utrzymywane nie zanikając'. Czcigodny panie, kiedy tak mówią, czy mówią to co głosi Zrealizowany bez błędnego go reprezentowania tym co sprzeczne z faktami? Czy wyjaśniają to zgodnie z Dhammą, w taki sposób, że nie ma w tym nic co dawałoby grunt pod uprawnioną krytykę tych założeń?" "Vaccha, ci którzy tak mówią, nie mówią zgodnie z tym co zostało przeze mnie powiedziane, ale błędnie mnie reprezentują tym co jest nieprawdą i sprzeczne z faktami".
6 "Czcigodny panie, jak powinienem odpowiedzieć, bym mówił to co głosi Zrealizowany, bez błędnego go reprezentowania tym co jest sprzeczne z faktami? Jak mam to wyjaśnić zgodnie z Dhammą w taki sposób by nie dać gruntu pod uprawnioną krytykę tych założeń?" "Vaccha, jeżeli odpowiesz tak: 'Pustelnik Gotama ma Trojaką Prawdziwą Wiedzę', będziesz mówił to co ja głoszę, bez błędnego reprezentowania mnie tym co jest sprzeczne z faktami. Wtedy wyjaśnisz to zgodnie z Dhammą w taki sposób, że nie dasz gruntu pod uprawnioną krytykę tych założeń.
7 Gdyż, gdy tylko chcę, mogę wspominać moje rozliczne przeszłe życia, to jest: jedne narodziny, drugie narodziny, trzecie narodziny, czwarte narodziny, piąte narodziny, dziesięć narodzin, dwadzieścia narodzin, trzydzieści narodzin, czterdzieści narodzin, pięćdziesiąt narodzin, sto narodzin, tysiąc narodzin, sto tysięcy narodzin, wiele eonów kurczenia się wszechświata, wiele eonów rozciągania się wszechświata, wiele eonów kurczenia i rozciągania się wszechświata. Tu miałem takie imię, byłem takiego rodu, tak wyglądałem, taki był mój pokarm, takie było moje doświadczenie przyjemności i bólu, taki okres mojego życia, umierając tam, pojawiłem się gdzie indziej i tam też miałem takie imię, byłem takiego rodu, taki był mój wygląd, taki był mój pokarm... pojawiłem się tu. Tak z detalami i szczegółami wspominam moje rozliczne życia.
8 Gdy tylko chcę, boskim okiem co oczyszczone i przewyższające ludzkie, widzę istoty umierające i pojawiające się ponownie, podrzędne i nadrzędne, piękne i brzydkie, szczęśliwe i nieszczęśliwe. Rozumiem jak istoty przechodzą zgodnie z ich działaniami tak: 'Te wartościowe istoty, które źle prowadziły się ciałem mową i umysłem, lżące szlachetnych, błędne w swoich poglądach, kierujące się w swych działaniach błędnym poglądem, po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawiły się w stanie deprywacji, złej destynacji, zatraceniu, nawet w piekle; ale te wartościowe istoty, które dobrze się prowadziły ciałem, mową i umysłem, nie lżące szlachetnych, właściwe w swych poglądach, kierujące się w swych działaniach właściwym poglądem, po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawiły się w dobrej destynacji, nawet w niebiańskim świecie. Tak boskim okiem, co oczyszczone i przewyższające ludzkie, widzę istoty umierające i pojawiające się ponownie, podrzędne i nadrzędne, piękne i brzydkie, szczęśliwe i nieszczęśliwe i rozumiem jak istoty przechodzą zgodnie ze swoimi działaniami.
9 I przez własną realizację z bezpośrednią wiedzą tutaj i teraz wkraczam i trwam w wyzwoleniu serca przez zrozumienie, co wolne od skaz przez wyczerpanie skaz.
10 Jeżeli odpowiesz tak: 'Pustelnik Gotama ma Trojaką Prawdziwą Wiedzę. będziesz mówił to co ja głoszę, bez błędnego reprezentowania mnie tym co jest sprzeczne z faktami. Wtedy wyjaśnisz to zgodnie z Dhammą w taki sposób, że nie dasz gruntu pod uprawnioną krytykę tych założeń".
11 Kiedy to zostało powiedziane, wędrowiec Vacchagotta spytał: "Mistrzu Gotama, czy jest jakiś gospodarz, który bez zaniechania więzów świeckiego życia, po rozpadzie ciała, po śmierci zrealizuje koniec cierpienia?" "Nie ma gospodarza, który bez zaniechania więzów świeckiego życia, po rozpadzie ciała, po śmierci zrealizuje koniec cierpienia".
12 "Mistrzu Gotama, czy jest jakiś gospodarz który bez zaniechania więzów świeckiego życia, po rozpadzie ciała, po śmierci pojawi się w świecie niebiańskim?" "Jest więcej niż stu, dwustu, trzystu, czterystu, pięciuset, znacznie więcej gospodarzy, którzy bez zaniechania więzów świeckiego życia, po rozpadzie ciała, po śmierci pojawią się w świecie niebiańskim".
13 "Mistrzu Gotama, czy jest jakiś asceta Ajivaka, który po rozpadzie ciała, po śmierci zrealizuje koniec cierpienia?" "Nie ma ascety Ajivaki, który by po rozpadzie ciała, po śmierci, zrealizował koniec cierpienia.
14 "Mistrzu Gotama, czy jest jakiś asceta Ajivaka, który po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawił się w niebie?" "Z ostatnich dziewięćdziesięciu jeden eonów, tak jak je sobie przypominam, nie znam żadnego ascety Ajivaki, który po rozpadzie ciała, po śmierci, pojawiłby się w świecie niebiańskim, z wyjątkiem jednego, ale on był zwolennikiem teorii działania, odpowiedzialności za czyny.
15 "Skoro tak jest, inne sekty są puste nawet (od szansy) dostania się do światów niebiańskich". "Skoro tak jest, inne sekty są puste nawet (od szansy) dostania się do światów niebiańskich". Oto co powiedział Zrealizowany. Wędrowiec Vacchagotta był zadowolony i ucieszony słowami Zrealizowanego.