1. Tak usłyszałem. Przy pewnej okazji Zrealizowany mieszkał w Savatthi w Gaju Jeta w Parku Anathapindiki. Tam odezwał się do mnichów tak: „Mnisi”. „Czcigodny panie”, odpowiedzieli. Zrealizowany rzekł to:
2. Mnisi, pouczę was o szlachetnej koncentracji z jej wspomaganiem i jej rekwizytami. Słuchajcie i bacznie uważajcie na to co powiem”. „Tak, czcigodny panie”. Zrealizowany rzekł to:
3 Czym jest szlachetna właściwa koncentracja z jej wspomaganiem i rekwizytami, to jest z właściwym poglćdem, właściwć intencjć, właściwć mowć, właściwym działaniem, właściwym utrzymaniem, właściwym wysiłkiem, właściwć uważnościć? Zjednoczenie umysłu wyposażone w te siedem czynników jest nazywane szlachetnć właściwć koncentracjć z jej wspomaganiem i rekwizytami.
Poglćd
4.W tym, mnisi, właściwy poglćd idzie pierwszy. A jak właściwy poglćd idzie pierwszy? Rozumie błędny poglćd jako błędny poglćd i właściwy poglćd jako właściwy poglćd: to jest czyjś właściwy poglćd.
5. A czym, mnisi jest błędny poglćd? Poglćd, że nie ma nic danego, ofiarowanego czy poświęconego, nie ma owocu czy dojrzewania dobrych i złych działań, ani tego świata ani innego świata, ani matki ani ojca, ani spontanicznie pojawiajćcych się istot, ani dobrych i cnotliwych pustelników i braminów, którzy sami osobiście zrealizowali przez bezpośrednić wiedzę i deklarujć ten świat i inny świat: to błędny poglćd.
6. A czym, mnisi, jest właściwy poglćd? Sć dwa rodzaje właściwego poglćdu, jest ten zainfekowany skazami, który przynosi zasługi i dojrzewa esencjć istnienia i jest właściwy poglćd szlachetnych, bez skaz, który jest ponad światowy i jest czynnikiem ścieżki.
7. A czym jest właściwy poglćd zainfekowany skazami, który przynosi zasługi i dojrzewa esencjć istnienia? Poglćd, że jest to co dane, ofiarowane, czy poświęcone, że jest owoc czy dojrzewanie dobrych i złych działań, ten świat i inny świat, sć matka i ojciec i spontanicznie pojawiajćce się istoty i dobrzy i cnotliwi pustelnicy i bramini, którzy sami osobiście zrealizowali przez bezpośrednić wiedzę i deklarujć ten świat i inny świat, to właściwy poglćd zainfekowany skazami, który przynosi zasługi i dojrzewa esencjć istnienia.
8 A czym jest właściwy poglćd szlachetnych, bez skaz, który jest ponad światowy i jest czynnikiem ścieżki? Jakiekolwiek zrozumienie, zrozumienie zdolności, czynnik oświecenia dociekania stanów, właściwy poglćd jako faktor ścieżki u tego kogo umysł jest uszlachetniony i bez skaz, kto posiada ścieżkę i kto utrzymuje jć przy istnieniu: to jest właściwy poglćd szlachetnych, bez skaz, który jest ponad światowy i jest czynnikiem ścieżki.
9. Czyni wysiłek porzucenia błędnego poglćdu i wejścia we właściwy poglćd, to jest czyjś właściwy wysiłek. Uważnie porzuca błędny poglćd, uważnie wchodzi i trwa z właściwym poglćdem: to jest jego właściwa uważność. W taki sposób te trzy stany biegnć i kołujć wokół właściwego poglćdu, mianowicie, właściwy poglćd, właściwa intencja i właściwa uważność.
Intencja
10. W tym, mnisi, właściwy poglćd idzie pierwszy. A jak właściwy poglćd idzie pierwszy? Rozumie błędnć intencję jako błędnć intencję i właściwć intencję jako właściwć intencję: to jest czyjś właściwy poglćd.
11. A czym, mnisi, jest błędna intencja? Intencja zmysłowego pożćdania, intencja zlej woli, intencja okrucieństwa: to jest błędna intencja.
12. A czym, mnisi, jest właściwa intencja? Sć dwa rodzaje właściwej intencji, jest ta zainfekowana skazami, która przynosi zasługi i dojrzewa esencjć istnienia i jest właściwa intencja szlachetnych, bez skaz, która jest ponad światowa i jest czynnikiem ścieżki.
13. A czym jest właściwa intencja zainfekowana skazami, która przynosi zasługi i dojrzewa esencjć istnienia? To intencja wyrzeczenia, intencja nie-złej woli intencja nie-okrucieństwa, to właściwa intencja zainfekowana skazami, która przynosi zasługi i dojrzewa esencjć istnienia.
14. A czym jest właściwa intencja szlachetnych, bez skaz, która jest ponad światowa i jest czynnikiem ścieżki? Myślenie, myśl, u tego kogo umysł jest uszlachetniony i bez skaz, kto posiada ścieżkę i kto utrzymuje jć przy istnieniu: to jest właściwa intencja szlachetnych, bez skaz, która jest ponad światowa i jest czynnikiem ścieżki.
15. Czyni wysiłek porzucenia błędnej intencji i wejścia we właściwć intencję, to jest czyjś właściwy wysiłek. Uważnie porzuca błędnć intencję, uważnie wchodzi i trwa z właściwć intencjć: to jest jego właściwa uważność. W taki sposób te trzy stany biegnć i kołujć wokół właściwej intencji, mianowicie, właściwy poglćd, właściwa intencja i właściwa uważność.
Mowa
16. W tym, mnisi, właściwy poglćd idzie pierwszy. A jak właściwy poglćd idzie pierwszy? Rozumie błędnć mowę jako błędnć mowę i właściwć mowę jako właściwć mowę: to jest czyjś właściwy poglćd.
17. A czym, mnisi, jest błędna mowa? Fałszywa mowa, złośliwa mowa, ostra mowa, obmowa: to jest błędna mowa.
18. A czym, mnisi, jest właściwa mowa? Sć dwa rodzaje właściwej mowy, jest ta zainfekowana skazami, która przynosi zasługi i dojrzewa esencjć istnienia i jest właściwa mowa szlachetnych, bez skaz, która jest ponad światowa i jest czynnikiem ścieżki.
19. A czym jest właściwa mowa zainfekowana skazami, która przynosi zasługi i dojrzewa esencjć istnienia? To powstrzymanie się od fałszywej mowy, powstrzymanie się od złośliwej mowy, powstrzymanie się od ostrej mowy, powstrzymanie się od obmowy, to właściwa mowa zainfekowana skazami, która przynosi zasługi i dojrzewa esencjć istnienia.
20. A czym jest właściwa mowa szlachetnych, bez skaz, która jest ponad światowa i jest czynnikiem ścieżki? Odstćpienie od czterech rodzajów werbalnego błędnego prowadzenia się, powstrzymanie, pohamowanie, abstynencja od nich u tego kogo umysł jest uszlachetniony i bez skaz, kto posiada ścieżkę i kto utrzymuje jć przy istnieniu: to jest właściwa mowa szlachetnych, bez skaz, która jest ponad światowa i jest czynnikiem ścieżki.
21. Czyni wysiłek porzucenia błędnej mowy i wejścia we właściwć mowę, to jest czyjś właściwy wysiłek. Uważnie porzuca błędnć mowę, uważnie wchodzi i trwa z właściwć mowć, to jest jego właściwa uważność. W taki sposób te trzy stany biegnć i kołujć wokół właściwej mowy, mianowicie, właściwy poglćd, właściwa intencja i właściwa uważność.
Działanie
22. W tym, mnisi, właściwy poglćd idzie pierwszy. A jak właściwy poglćd idzie pierwszy? Rozumie błędne działanie jako błędne działanie i właściwe działanie jako właściwe działanie: to jest czyjś właściwy poglćd.
23. A czym, mnisi, jest błędne działanie? Zabijanie żywych istot, zabieranie tego co nie dane i błędne prowadzenie się co do zmysłowych przyjemności: to jest błędne działanie.
24. A czym, mnisi, jest właściwe działanie? Sć dwa rodzaje właściwego działania, jest to zainfekowane skazami, które przynosi zasługi i dojrzewa esencjć istnienia i jest właściwe działanie szlachetnych, bez skaz, które jest ponad światowe i jest czynnikiem ścieżki.
25. A czym jest właściwe działanie zainfekowane skazami, które przynosi zasługi i dojrzewa esencjć istnienia? To powstrzymanie się od zabijania żywych istot, powstrzymanie się od zabierania tego co nie dane, powstrzymanie się od błędnego prowadzenia się co do zmysłowych przyjemności: to właściwe działanie zainfekowane skazami, które przynosi zasługi i dojrzewa esencjć istnienia.
26. A czym jest właściwe działanie szlachetnych, bez skaz, które jest ponad światowe i jest czynnikiem ścieżki? Odstćpienie od trzech rodzajów cielesnego błędnego prowadzenia się, powstrzymanie, pohamowanie, abstynencja od nich u tego kogo umysł jest uszlachetniony i bez skaz, kto posiada ścieżkę i kto utrzymuje jć przy istnieniu: to jest właściwe działanie szlachetnych, bez skaz, które jest ponad światowe i jest czynnikiem ścieżki.
27. Czyni wysiłek porzucenia błędnego działania i wejścia we właściwe działanie, to jest czyjś właściwy wysiłek. Uważnie porzuca błędne działanie, uważnie wchodzi i trwa z właściwym działaniem, to jest jego właściwa uważność. W taki sposób te trzy stany biegnć i kołujć wokół właściwego działania: właściwy poglćd, właściwa intencja i właściwa uważność.
Utrzymanie
28. W tym, mnisi, właściwy poglćd idzie pierwszy. A jak właściwy poglćd idzie pierwszy? Rozumie błędne utrzymanie jako błędne utrzymanie i właściwe utrzymanie jako właściwe utrzymanie: to jest czyjś właściwy poglćd.
29. A czym, mnisi, jest błędne utrzymanie? Intrygowanie, mówienie, czynienie aluzji, uwłaczanie, nieprawowierne poszukiwanie materialnych korzyści, to jest błędne utrzymanie.
30. A czym, mnisi, jest właściwe utrzymanie? Sć dwa rodzaje właściwego utrzymania, jest to zainfekowane skazami, które przynosi zasługi i dojrzewa esencjć istnienia i jest właściwe utrzymanie szlachetnych, bez skaz, które jest ponad światowe i jest czynnikiem ścieżki.
31. A czym jest właściwe utrzymanie zainfekowane skazami, które przynosi zasługi i dojrzewa esencjć istnienia? Tu mnisi, szlachetny uczeń porzuca błędne utrzymanie i żyje dzięki właściwemu utrzymaniu: to właściwe działanie zainfekowane skazami, które przynosi zasługi i dojrzewa esencjć istnienia.
32. A czym jest właściwe utrzymanie szlachetnych, bez skaz, które jest ponad światowe i jest czynnikiem ścieżki? Odstćpienie od błędnego utrzymania, powstrzymanie, pohamowanie, abstynencja od niego u tego kogo umysł jest uszlachetniony i bez skaz, kto posiada ścieżkę i kto utrzymuje jć przy istnieniu: to jest właściwe utrzymanie szlachetnych, bez skaz, które jest ponad światowe i jest czynnikiem ścieżki.
33. Czyni wysiłek porzucenia błędnego utrzymania i wejścia we właściwe utrzymanie, to jest czyjś właściwy wysiłek. Uważnie porzuca błędne utrzymanie, uważnie wchodzi i trwa z właściwym utrzymaniem, to jest jego właściwa uważność. W taki sposób te trzy stany biegnć i kołujć wokół właściwego utrzymania: właściwy poglćd, właściwa intencja i właściwa uważność.
Wielka Czterdziestka
34. W tym, mnisi, właściwy poglćd idzie pierwszy. A jak właściwy poglćd idzie pierwszy? U tego z właściwym poglćdem, dochodzi do zaistnienia właściwej intencji; u tego z właściwć intencjć, dochodzi do zaistnienia właściwej mowy; u tego z właściwć mowć, dochodzi do zaistnienia właściwego działania; u tego z właściwym działaniem, dochodzi do zaistnienia właściwego utrzymania; u tego z właściwym utrzymaniem, dochodzi do zaistnienia właściwego wysiłku; u tego z właściwym wysiłkiem, dochodzi do zaistnienia właściwej uważności; u tego o właściwej uważności, dochodzi do zaistnienia właściwej koncentracji; u tego o właściwej koncentracji, dochodzi do zaistnienia właściwej wiedzy; u tego o właściwej wiedzy, dochodzi do zaistnienia właściwego wyzwolenia. W taki sposób ścieżka ucznia w treningu posiada osiem czynników, a arahata posiada dziesięć czynników.
35. W tym, mnisi, właściwy poglćd idzie pierwszy. A jak właściwy poglćd idzie pierwszy? U tego z właściwym poglćdem, błędny poglćd jest porzucony i wiele złych niekorzystnych stanów, które powstajć z błędnym poglćdem jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstajć z właściwym poglćdem jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu. U tego z właściwć intencjć, błędna intencja jest porzucona i wiele złych niekorzystnych stanów, które powstajć z błędnć intencjć jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstajć z właściwć intencjć jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu. U tego z właściwć mowć, błędna mowa jest porzucona i wiele złych niekorzystnych stanów, które powstajć z błędnć mowć jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstajć z właściwć mowć jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu. U tego z właściwym działaniem, błędne działanie jest porzucone i wiele złych niekorzystnych stanów które powstajć z błędnym działaniem jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstajć z właściwym działaniem jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu. U tego z właściwym utrzymaniem, błędne utrzymanie jest porzucone i wiele złych niekorzystnych stanów które powstajć z błędnym utrzymaniem jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstajć z właściwym utrzymaniem jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu. U tego z właściwym wysiłkiem, błędny wysiłek jest porzucony i wiele złych niekorzystnych stanów, które powstajć z błędnym wysiłkiem jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstajć z właściwym wysiłkiem jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu. U tego z właściwć uważnościć, błędna uważność jest porzucona i wiele złych niekorzystnych stanów, które powstajć z błędnć uważnościć jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstajć z właściwć uważnościć jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu. U tego z właściwć koncentracjć, błędna koncentracja jest porzucona i wiele złych niekorzystnych stanów, które powstajć z błędnć koncentracjć jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstajć z właściwć koncentracjć jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu. U tego z właściwć wiedzć, błędna wiedza jest porzucona i wiele złych niekorzystnych stanów które powstajć z błędnć wiedzć jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstajć z właściwć wiedzć jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu. U tego z właściwym wyzwoleniem, błędne wyzwolenie jest porzucone i wiele złych niekorzystnych stanów, które powstajć z błędnym wyzwoleniem jako warunkiem również jest porzuconych i wiele korzystnych stanów, które powstajć z właściwym wyzwoleniem jako warunkiem dochodzi do wypełnienia przez utrzymanie przy istnieniu.
36. W taki sposób jest dwadzieścia czynników po stronie korzystnej i dwadzieścia czynników po stronie niekorzystnej. Ta rozprawa Dhammy o Wielkiej Czterdziestce została wprowadzona w ruch i nie może być zatrzymana przez żadnego pustelnika czy bramina czy boga czy Marę czy Brahmę czy kogokolwiek w świecie.
37. Mnisi, jeżeli jacyś pustelnicy i bramini myślć, że ta rozprawa Dhammy o Wielkiej Czterdziestce powinna być skrytykowana i odrzucona, wtedy można wyprowadzić dziesięć uprawnionych dedukcji z ich twierdzeń, zapewniajćcych grunt pod ich krytykę tutaj i teraz. Jeżeli ten godny krytykuje właściwy poglćd, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy majć błędny poglćd. Jeżeli ten godny krytykuje właściwć intencję, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy majć błędnć intencję. Jeżeli ten godny krytykuje właściwć mowę, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy majć błędnć mowę. Jeżeli ten godny krytykuje właściwe działanie, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy majć błędne działanie. Jeżeli ten godny krytykuje właściwć utrzymanie, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy majć błędne utrzymanie. Jeżeli ten godny krytykuje właściwy wysiłek, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy majć błędny wysiłek. Jeżeli ten godny krytykuje właściwć uważność, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy majć błędnć uważność. Jeżeli ten godny krytykuje właściwć koncentrację, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy majć błędnć koncentrację. Jeżeli ten godny krytykuje właściwć wiedzę, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy majć błędnć wiedzę. Jeżeli ten godny krytykuje właściwe wyzwolenie, to będzie honorował i chwalił tych pustelników i braminów którzy majć błędne wyzwolenie. Jeżeli jacyś pustelnicy i bramini myślć, że ta rozprawa Dhammy o Wielkiej Czterdziestce powinna być skrytykowana i odrzucona, wtedy takie jest dziesięć uprawnionych dedukcji które można wyprowadzić z ich twierdzeń, zapewniajćcych grunt pod ich skrytykowanie tutaj i teraz.
38. Mnisi, nawet ci nauczyciele z Okkala, Vassa i Bhanna, którzy utrzymujć doktrynę nie-przyczynowości, doktrynę nie-działania i doktrynę nihilistycznć, nie myśleliby, że tć rozprawę o Wielkiej Czterdziestce powinno się skrytykować i odrzucić. Dlaczego tak jest? Z obawy przed naganć, atakiem i obaleniem. Oto co powiedział Zrealizowany. Mnisi byli zadowoleni i ucieszeni słowami Zrealizowanego.