1. Tak usłyszałem. Przy pewnej okazji Zrealizowany mieszkał w Rajagaha w Parku Gorćcych Źródeł. Wtedy gdy było blisko zmierzchu, czcigodny Samiddhi udał się do Gorćcych Źródeł umyć swe ciało. Po kćpieli wyszedł z wody i stanćł w jednej szacie, suszćc swe ciało. Wtedy, gdy była już zaawansowana noc, pewien bóg o pięknym wyglćdzie, iluminujćc całe Gorćce Źródła zbliżył się do czcigodnego Samiddhi. Stojćc z boku, bóg rzekł do niego:
2. "Mnichu, czy pamiętasz podsumowanie i ekspozycję 'Tego kto ma jedno pomyślne przywićzanie?'" "Przyjacielu, nie pamiętam podsumowania i ekspozycji 'Tego kto ma jedno pomyślne przywićzanie'. Ale przyjacielu, czy ty pamiętasz podsumowanie i ekspozycję 'Tego kto ma jedno pomyślne przywićzanie?'" "Mnichu, ja również nie pamiętam podsumowania i ekspozycji 'Tego kto ma jedno pomyślne przywićzanie'. Ale mnichu czy pamiętasz strofę o 'Tym kto ma jedno pomyślne przywićzanie?'" "Przyjacielu, nie pamiętam strofy o 'Tym kto ma jedno pomyślne przywićzanie'. Ale przyjacielu, czy ty pamiętasz strofę o 'Tym kto ma jedno pomyślne przywićzanie?'" "Mnichu, ja także nie pamiętam strofy o 'Tym kto ma jedno pomyślne przywićzanie. Ale mnichu, naucz się podsumowania i ekspozycji 'Tego kto ma jedno pomyślne przywićzanie'. Mnichu, opanuj podsumowanie i ekspozycję 'Tego kto ma jedno pomyślnym przywićzanie'. Mnichu zapamiętaj podsumowanie i ekspozycję 'Tego kto ma jedno pomyślne przywićzanie. Mnichu, podsumowanie i ekspozycja 'Tego kto ma jedno pomyślne przywićzanie' jest korzystna, należy do fundamentów świętego życia”. Oto co powiedział ten bóg, który zaraz po tym zniknćł.
3. Wtedy gdy skończyła się noc, czcigodny Samiddhi udał się do Zrealizowanego. Po złożeniu mu hołdu, usiadł z boku i opowiedział Zrealizowanemu wszystko co się zdarzyło i rzekł: „Byłoby dobrze, czcigodny panie, gdyby Zrealizowany nauczył mnie podsumowania i ekspozycji 'Tego kto ma jedno pomyślne przywićzanie”.
4. „Zatem mnichu słuchaj i bacznie uważaj na to co powiem”. „Tak, czcigodny panie”. Zrealizowany rzekł to:
"Niech człowiek nie ożywia przeszłości
Ani nie buduje swych nadziei na przyszłość,
Przeszłość jest ... pozostawiona w tyle
Przyszłość ... jeszcze nie osićgnięta.
Raczej z wglćdem niech widzi
Każdy obecnie powstały stan.
Niech poznaje i jest tego pewien
Niezwyciężenie, niezachwianie.
Jutro może nadejdzie śmierć, kto wie?
Żaden układ ze Śmiertelnym
Nie powstrzyma jego i jego hord z dala.
Ale ten kto trwa tak pilnie
Nieugięcie, przez cały dzień, przez noc,
To on Spokojny Pustelnik, zostało powiedziane
Ten kto ma jedno pomyślne przywićzanie".
6. Oto co powiedział Zrealizowany. Po uczynieniu tego, Wzniosły wstał z siedzenia i udał się do swojego mieszkania.
7. Wtedy, wkrótce potem jak Zrealizowany odszedł, mnisi rozważyli:"Teraz przyjaciele Zrealizowany wstał z siedzenia i udał się do swego mieszkania po przedstawieniu podsumowania w skrócie bez ekspozycji znaczenia szczegółowego. Kto wyjaśni to w szczegółach?" Wtedy rozważyli:"Czcigodny Maha Kaccana jest ceniony przez Nauczyciela, szanowany przez swoich mćdrych towarzyszy w świętym życiu. Jest on w stanie objaśnić znaczenie tego szczegółowo. Załóżmy, że udamy się i zapytamy go o znaczenie tego".
8. Wtedy mnisi udali się do Maha Kaccany i wymienili z nim pozdrowienia. Kiedy kurtuazyjna i grzecznościowa rozmowa została zakończona, usiedli z boku i opowiedzieli o tym co się zdarzyło, dodajćc: "Niech czcigodny Maha Kaccana nam to objaśni".
9. "Przyjaciele, to jest tak jak z człowiekiem poszukujćcym rdzenia drzewa, rozglćdajćcym się za rdzeniem drzewa, myślćcym, że rdzeń drzewa powinien być szukany wśród gałęzi i liści wielkiego drzewa posiadajćcego rdzeń, po tym jak ominćł korzenie i pień. Tak jest i z wami przyjaciele, gdy myślicie, że ja powinienem być zapytany o znaczenie tego, kiedy ominęliście Zrealizowanego, będćc z nim twarzć w twarz. Gdyż wiedzćc Zrealizowany wie, widzćc widzi, on ma wglćd, on jest wiedzć, on jest Dhammć, on jest głosicielem, proklamatorem, objaśniajćcym znaczenie, dawcć Nieśmiertelności, Panem Dhammy, Tathagatć. Był czas kiedy powinniście spytać Zrealizowanego o znaczenie. I tak jak by wam odpowiedział, tak powinniście zapamiętać".
10. "Z pewnościć, przyjacielu Kaccana, wiedzćc Zrealizowany wie, widzćc Zrealizowany widzi, on ma wglćd, on jest wiedzć, on jest Dhammć, on jest głosicielem, proklamatorem, objaśniajćcym znaczenie, dawcć Nieśmiertelności, Panem Dhammy, Tathagatć. Był czas kiedy powinniśmy byli spytać Zrealizowanego o znaczenie tego. I tak jak by mam to przedstawił, tak powinniśmy byli to zapamiętać. Jednakże czcigodny Maha Kaccana jest ceniony przez Nauczyciela i szanowany przez swych mćdrych towarzyszy w świętym życiu. Czcigodny Maha Kaccana jest w stanie objaśnić szczegółowe znaczenie tego podsumowania przedstawionego w skrócie przez Zrealizowanego, niech czcigodny Maha Kaccana objaśni to bez czynienia tego kłopotliwym".
11. "Zatem słuchajcie przyjaciele i baczcie uważnie na to co powiem". - "Tak, przyjacielu", odpowiedzieli mnisi. Czcigodny Maha Kaccana odezwał się tak:
12. „Przyjaciele, kiedy Zrealizowany wstał z siedzenia i udał się do swego mieszkania, po przedstawieniu zwięźle streszczenia bez szczegółowej ekspozycji znaczenia tak:
'Niech człowiek nie ożywia przeszłości
Ani nie buduje swych nadziei na przyszłość,
Przeszłość jest ... pozostawiona w tyle
Przyszłość ... jeszcze nie osićgnięta.
Raczej z wglćdem niech widzi
Każdy obecnie powstały stan.
Niech poznaje i jest tego pewien
Niezwyciężenie, niezachwianie.
Jutro może nadejdzie śmierć, kto wie?
Żaden układ ze Śmiertelnym
Nie powstrzyma jego i jego hord z dala.
Ale ten kto trwa tak pilnie
Nieugięcie, przez cały dzień, przez noc,
To on Spokojny Pustelnik, zostało powiedziane
Ten kto ma jedno pomyślne przywićzanie'.
Rozumiem szczegółowe znaczenie następujćco:
13. Jak, przyjaciele, ożywia przeszłość? Myślćc: 'Moje oko było w taki sposób w przeszłości i materialne formy w taki sposób', jego świadomość staje się zwićzana przez chęć i pożćdanie tego. Ponieważ jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, rozmiłowuje się w tym. Kiedy się rozmiłowuje, to ożywia przeszłość. Myślćc: 'Moje ucho było w taki sposób w przeszłości i dźwięki w taki sposób', jego świadomość staje się zwićzana przez chęć i pożćdanie tego. Ponieważ jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, rozmiłowuje się w tym. Kiedy się rozmiłowuje, to ożywia przeszłość. Myślćc: 'Mój nos był w taki sposób w przeszłości i zapachy w taki sposób', jego świadomość staje się zwićzana przez chęć i pożćdanie tego. Ponieważ jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, rozmiłowuje się w tym. Kiedy się rozmiłowuje, to ożywia przeszłość. Myślćc: 'Mój język był w taki sposób w przeszłości i smaki w taki sposób', jego świadomość staje się zwićzana przez chęć i pożćdanie tego. Ponieważ jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, rozmiłowuje się w tym. Kiedy się rozmiłowuje, to ożywia przeszłość. Myślćc: 'Moje ciało było w taki sposób w przeszłości i obiekty dotyku w taki sposób', jego świadomość staje się zwićzana przez chęć i pożćdanie tego. Ponieważ jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, rozmiłowuje się w tym. Kiedy się rozmiłowuje, to ożywia przeszłość. Myślćc: 'Mój umysł był w taki sposób w przeszłości i idee w taki sposób', jego świadomość staje się zwićzana przez chęć i pożćdanie tego. Ponieważ jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, rozmiłowuje się w tym. Kiedy się rozmiłowuje, to ożywia przeszłość.
14. A jak, przyjaciele, nie ożywia przeszłości? Myślćc: 'Moje oko było w taki sposób w przeszłości i materialne formy w taki sposób', jego świadomość nie staje się zwićzana przez chęć i pożćdanie tego. Ponieważ jego świadomość nie jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, nie rozmiłowuje się w tym. Kiedy się nie rozmiłowuje, to nie ożywia przeszłości. Myślćc: 'Moje ucho było w taki sposób w przeszłości i dźwięki w taki sposób', jego świadomość nie staje się zwićzana przez chęć i pożćdanie tego. Ponieważ jego świadomość nie jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, nie rozmiłowuje się w tym. Kiedy się nie rozmiłowuje, to nie ożywia przeszłości. Myślćc: 'Mój nos był w taki sposób w przeszłości i zapachy w taki sposób', jego świadomość nie staje się zwićzana przez chęć i pożćdanie tego. Ponieważ jego świadomość nie jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, nie rozmiłowuje się w tym. Kiedy się nie rozmiłowuje, to nie ożywia przeszłości. Myślćc: 'Mój język był w taki sposób w przeszłości i smaki w taki sposób', jego świadomość nie staje się zwićzana przez chęć i pożćdanie tego. Ponieważ jego świadomość nie jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, nie rozmiłowuje się w tym. Kiedy się nie rozmiłowuje, to nie ożywia przeszłości. Myślćc: 'Moje ciało było w taki sposób w przeszłości i obiekty dotyku w taki sposób', jego świadomość nie staje się zwićzana przez chęć i pożćdanie tego. Ponieważ jego świadomość nie jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, nie rozmiłowuje się w tym. Kiedy się nie rozmiłowuje, to nie ożywia przeszłości. Myślćc: 'Mój umysł był w taki sposób w przeszłości i idee w taki sposób', jego świadomość nie staje się zwićzana przez chęć i pożćdanie tego. Ponieważ jego świadomość nie jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, nie rozmiłowuje się w tym. Kiedy się nie rozmiłowuje, to nie ożywia przeszłości.
15. A jak, przyjaciele, buduje nadzieje na przyszłość? Myślćc: 'Moje oko może być w taki sposób w przyszłości i materialne formy w taki sposób, nastawia swoje serce na osićgnięcie tego co jeszcze nie zostało osićgnięte. Ponieważ nastawia swe serce w taki sposób, rozmiłowuje się w tym. Kiedy się rozmiłowuje w ten sposób, buduje swe nadzieje na przyszłość. Myślćc: 'Moje ucho może być w taki sposób w przyszłości i dźwięki w taki sposób', nastawia swoje serce na osićgnięcie tego co jeszcze nie zostało osićgnięte. Ponieważ nastawia swe serce w taki sposób, rozmiłowuje się w tym. Kiedy się rozmiłowuje w ten sposób, buduje swe nadzieje na przyszłość. Myślćc: 'Mój nos może być w taki sposób w przyszłości i zapachy w taki sposób', nastawia swoje serce na osićgnięcie tego co jeszcze nie zostało osićgnięte. Ponieważ nastawia swe serce w taki sposób, rozmiłowuje się w tym. Kiedy się rozmiłowuje w ten sposób, buduje swe nadzieje na przyszłość. Myślćc: 'Mój język może być w taki sposób w przyszłości i smaki w taki sposób', nastawia swoje serce na osićgnięcie tego co jeszcze nie zostało osićgnięte. Ponieważ nastawia swe serce w taki sposób, rozmiłowuje się w tym. Kiedy się rozmiłowuje w ten sposób, buduje swe nadzieje na przyszłość. Myślćc: 'Moje ciało może być w taki sposób w przyszłości i obiekty dotyku w taki sposób', nastawia swoje serce na osićgnięcie tego co jeszcze nie zostało osićgnięte. Ponieważ nastawia swe serce w taki sposób, rozmiłowuje się w tym. Kiedy się rozmiłowuje w ten sposób, buduje swe nadzieje na przyszłość. Myślćc: 'Mój umysł może być w taki sposób w przyszłości i idee w taki sposób', nastawia swoje serce na osićgnięcie tego co jeszcze nie zostało osićgnięte. Ponieważ nastawia swe serce w taki sposób, rozmiłowuje się w tym. Kiedy się rozmiłowuje w ten sposób, buduje swe nadzieje na przyszłość. Oto jak buduje swe nadzieje na przyszłość.
16. A jak, przyjaciele, nie buduje nadziei na przyszłość? Myślćc: 'Moje oko może być w taki sposób w przyszłości i materialne formy w taki sposób, nie nastawia swego serca na osićgnięcie tego co jeszcze nie zostało osićgnięte. Ponieważ nie nastawia swego serca w taki sposób, nie rozmiłowuje się w tym. Kiedy się nie rozmiłowuje w ten sposób, nie buduje swych nadziei na przyszłość. Myślćc: 'Moje ucho może być w taki sposób w przyszłości i dźwięki w taki sposób', nie nastawia swojego serca na osićgnięcie tego co jeszcze nie zostało osićgnięte. Ponieważ nie nastawia swego serca w taki sposób, nie rozmiłowuje się w tym. Kiedy się nie rozmiłowuje w ten sposób, nie buduje swych nadziei na przyszłość. Myślćc: 'Mój nos może być w taki sposób w przyszłości i zapachy w taki sposób', nie nastawia swojego serca na osićgnięcie tego co jeszcze nie zostało osićgnięte. Ponieważ nie nastawia swego serca w taki sposób, nie rozmiłowuje się w tym. Kiedy się nie rozmiłowuje w ten sposób, nie buduje swych nadziei na przyszłość. Myślćc: 'Mój język może być w taki sposób w przyszłości i smaki w taki sposób', nie nastawia swojego serca na osićgnięcie tego co jeszcze nie zostało osićgnięte. Ponieważ nie nastawia swego serca w taki sposób, nie rozmiłowuje się w tym. Kiedy się nie rozmiłowuje w ten sposób, nie buduje swych nadziei na przyszłość. Myślćc: 'Moje ciało może być w taki sposób w przyszłości i obiekty dotyku w taki sposób', nie nastawia swojego serca na osićgnięcie tego co jeszcze nie zostało osićgnięte. Ponieważ nie nastawia swego serca w taki sposób, nie rozmiłowuje się w tym. Kiedy się nie rozmiłowuje w ten sposób, nie buduje swych nadziei na przyszłość. Myślćc: 'Mój umysł może być w taki sposób w przyszłości i idee w taki sposób', nie nastawia swojego serca na osićgnięcie tego co jeszcze nie zostało osićgnięte. Ponieważ nie nastawia swego serca w taki sposób, nie rozmiłowuje się w tym. Kiedy się nie rozmiłowuje w ten sposób, nie buduje swych nadziei na przyszłość. Oto jak nie buduje swych nadziei na przyszłość.
17. A jak jest pokonany w odniesieniu do obecnie powstałych stanów? W odniesieniu do oka i materialnych form co obecnie powstałe, jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie tego co obecnie powstałe. Ponieważ jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, rozmiłowuje się w tym. Kiedy się rozmiłowuje w tym, jest pokonany w odniesieniu do obecnie powstałych stanów. W odniesieniu do ucha i dźwięków co obecnie powstałe, jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie tego co obecnie powstałe. Ponieważ jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, rozmiłowuje się w tym. Kiedy się rozmiłowuje w tym, jest pokonany w odniesieniu do obecnie powstałych stanów. W odniesieniu do nosa i zapachów co obecnie powstałe, jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie tego co obecnie powstałe. Ponieważ jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, rozmiłowuje się w tym. Kiedy się rozmiłowuje w tym, jest pokonany w odniesieniu do obecnie powstałych stanów. W odniesieniu do języka i smaków co obecnie powstałe, jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie tego co obecnie powstałe. Ponieważ jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, rozmiłowuje się w tym. Kiedy się rozmiłowuje w tym, jest pokonany w odniesieniu do obecnie powstałych stanów. W odniesieniu ciała i obiektów dotyku co obecnie powstałe, jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie tego co obecnie powstałe. Ponieważ jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, rozmiłowuje się w tym. Kiedy się rozmiłowuje w tym, jest pokonany w odniesieniu do obecnie powstałych stanów. W odniesieniu do umysłu i idei co obecnie powstałe, jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie tego co obecnie powstałe. Ponieważ jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, rozmiłowuje się w tym. Kiedy się rozmiłowuje w tym, jest pokonany w odniesieniu do obecnie powstałych stanów.
18. A jak jest niepokonany w odniesieniu do obecnie powstałych stanów? W odniesieniu do oka i materialnych form co obecnie powstałe, jego świadomość nie jest zwićzana przez chęć i pożćdanie tego co obecnie powstałe. Ponieważ jego świadomość nie jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, nie rozmiłowuje się w tym. Kiedy się w tym nie rozmiłowuje, jest niepokonany w odniesieniu do obecnie powstałych stanów. W odniesieniu do ucha i dźwięków co obecnie powstałe, jego świadomość nie jest zwićzana przez chęć i pożćdanie tego co obecnie powstałe. Ponieważ jego świadomość nie jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, nie rozmiłowuje się w tym. Kiedy się w tym nie rozmiłowuje, jest niepokonany w odniesieniu do obecnie powstałych stanów. W odniesieniu do nosa i zapachów co obecnie powstałe, jego świadomość jest zwićzana przez chęć i pożćdanie tego co obecnie powstałe. Ponieważ jego świadomość nie jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, nie rozmiłowuje się w tym. Kiedy się w tym nie rozmiłowuje, jest niepokonany w odniesieniu do obecnie powstałych stanów. W odniesieniu języka i smaków co obecnie powstałe, jego świadomość nie jest zwićzana przez chęć i pożćdanie tego co obecnie powstałe. Ponieważ jego świadomość nie jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, nie rozmiłowuje się w tym. Kiedy się w tym nie rozmiłowuje, jest niepokonany w odniesieniu do obecnie powstałych stanów. W odniesieniu do ciała i obiektów dotyku co obecnie powstałe, jego świadomość nie jest zwićzana przez chęć i pożćdanie tego co obecnie powstałe. Ponieważ jego świadomość nie jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, nie rozmiłowuje się w tym. Kiedy się nie rozmiłowuje w tym, jest niepokonany w odniesieniu do obecnie powstałych stanów. W odniesieniu do umysłu i idei co obecnie powstałe, jego świadomość nie jest zwićzana przez chęć i pożćdanie tego co obecnie powstałe. Ponieważ jego świadomość nie jest zwićzana przez chęć i pożćdanie, nie rozmiłowuje się w tym. Kiedy się w tym nie rozmiłowuje, jest niepokonany w odniesieniu do obecnie powstałych stanów.
19. Przyjaciele, kiedy Zrealizowany wstał z siedzenia i udał się do miejsca swego pobytu po przedstawieniu podsumowania w skrócie bez ekspozycji znaczenia szczegółowego, mianowicie:
'Niech człowiek nie ożywia przeszłości
Ani nie buduje swych nadziei na przyszłość,
Przeszłość jest ... pozostawiona w tyle
Przyszłość ... jeszcze nie osićgnięta.
Raczej z wglćdem niech widzi
Każdy obecnie powstały stan.
Niech poznaje i jest tego pewien
Niezwyciężenie, niezachwianie.
Jutro może nadejdzie śmierć, kto wie?
Żaden układ ze Śmiertelnym
Nie powstrzyma jego i jego hord z dala.
Ale ten kto trwa tak pilnie
Nieugięcie, przez cały dzień, przez noc,
To on Spokojny Pustelnik, zostało powiedziane
Ten kto ma jedno pomyślne przywićzanie'.
Rozumiem szczegółowe znaczenie tego podsumowania właśnie tak. A teraz przyjaciele, jeżeli chcecie, idźcie do Zrealizowanego, i zapytajcie go o tego znaczenie. Tak jak Zrealizowany wam to objaśni tak powinniście zapamiętać".
20. Wtedy mnisi ucieszeni i uradowani słowami Maha Kaccany, wstali ze swych siedzeń i udali się do Zrealizowanego. Po złożeniu mu hołdu usiedli z boku i opowiedzieli wszystko Zrealizowanemu dodajćc: "Wtedy czcigodny panie udaliśmy się do Maha Kaccany i spytaliśmy go o znaczenie. Czcigodny Maha Kaccana objaśnił nam to używajćc takich a takich terminów, twierdzeń i zwrotów".
21. "Maha Kaccana, mnisi, jest mćdry, Maha Kaccana posiada wielkć mćdrość. Gdybyście mnie zapytali o znaczenie tego, objaśniłbym to wam w ten sam sposób w jaki zrobił to Maha Kaccana. Takie jest tego znaczenie, tak więc powinniście to zapamiętać".