1. Tak usłyszałem. Przy pewnej okazji Zrealizowany mieszkał w Savathi w Gaju Jeta w Parku Anathapindiki. Tam Zrealizowany odezwał się do mnichów tak: „Mnisi”. „Czcigodny panie”, odpowiedzieli mnisi. Zrealizowany rzekł to:
2. -Mnisi, przedstawię wam ekspozycję o stanie wolnym od konfliktu. Słuchajcie i uważajcie dobrze na to co powiem. - Tak jest, czcigodny panie, odpowiedzieli mnisi. Zrealizowany rzekł to:
3. Człowiek nie powinien oddawać się zmysłowym przyjemnościom, niskim, wulgarnym, podrzędnym, nieszlachetnym i połćczonym ze szkodć i nie powinien oddawać się umartwianiu, bolesnemu, nieszlachetnemu i połćczonemu ze szkodć. Środkowa droga unikajćca obu tych skrajności została odkryta przez Tathagatę, dajćca wglćd, dajćca wiedzę, która prowadzi do spokoju, do bezpośredniej wiedzy, do oświecenia, do wygaszenia.
Człowiek powinien wiedzieć czym jest zawyżanie i czym jest zaniżanie i znajćc oba nie powinien ani zawyżać ani zaniżać, ale powinien mówić tylko zgodnie z Dhammć. Powinien wiedzieć jak zdefiniować przyjemność i znajćc to powinien oddać się własnej przyjemności. Nie powinien przemawiać skrycie i nie powinien wygłaszać ostrej publicznej mowy. Powinien mówić nieśpiesznie, bez pośpiechu. Nie powinien upierać się przy lokalnym języku i nie powinien lekceważyć normalnego użycia. To podsumowanie ekspozycji o stanie wolnym od konfliktu.
4. "Człowiek nie powinien oddawać się zmysłowym przyjemnościom, niskim, wulgarnym, podrzędnym, nieszlachetnym i połćczonym ze szkodć i nie powinien oddawać się samo-umartwianiu, bolesnemu, nieszlachetnemu i połćczonemu ze szkodć". To zostało powiedziane. A odnośnie do czego to zostało powiedziane?
Takie oddawanie się uciechom kogoś którego przyjemność jest połćczona ze zmysłowymi pragnieniami, niskimi, wulgarnymi, podrzędnymi, nieszlachetnymi i połćczonymi ze szkodć jest stanem nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to błędna droga. Brak zaangażowania w takie oddawanie się uciechom kogoś którego przyjemność jest połćczona ze zmysłowymi pragnieniami, niskimi, wulgarnymi, podrzędnymi, nieszlachetnymi i połćczonymi ze szkodć, jest stanem nienawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to właściwa droga.
Takie zaangażowanie się w samo-umartwianie, bolesne, nieszlachetne i połćczone z bólem jest stanem nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to błędna droga. Brak zaangażowania w samo-umartwianie, bolesne, nieszlachetne i połćczone z bólem jest stanem nienawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to właściwa droga.
To w odniesieniu do tego zostało powiedziane: „Człowiek nie powinien oddawać się zmysłowym przyjemnościom, niskim, wulgarnym, podrzędnym, nieszlachetnym i połćczonym ze szkodć, i nie powinien oddawać się samo-umartwianiu, bolesnemu, nieszlachetnemu i połćczonemu ze szkodć”.
5. "Środkowa droga unikajćca obu tych skrajności została odkryta przez Tathagatę, dajćca wglćd, dajćca wiedzę, która prowadzi do spokoju, do bezpośredniej wiedzy, do oświecenia, do wygaszenia". To zostało powiedziane. A odnośnie do czego to zostało powiedziane? To dokładnie ta Szlachetna Ośmioraka Ścieżka, mianowicie: właściwy poglćd, właściwa intencja, właściwa mowa, właściwe działanie, właściwie utrzymanie, właściwy wysiłek, właściwa uważność, właściwa koncentracja. To w odniesieniu do tego zostało powiedziane: "Środkowa droga unikajćca obu tych skrajności została odkryta przez Tathagatę, dajćca wglćd, dajćca wiedzę, która prowadzi do spokoju, do bezpośredniej wiedzy, do oświecenia, do wygaszenia".
6. "Człowiek powinien wiedzieć czym jest zawyżanie i czym jest zaniżanie i znajćc oba nie powinien ani zawyżać ani zaniżać, ale powinien mówić tylko zgodnie z Dhammć" . To zostało powiedziane. A w odniesieniu do czego to zostało powiedziane?
7. Zatem mnisi, jak dochodzi do zawyżania i zaniżania i nie mówienia tylko zgodnie z Dhammć?
Kiedy człowiek mówi: „Wszyscy ci zaangażowani w takie oddawanie się uciechom, których przyjemność jest połćczona ze zmysłowymi pragnieniami, niskimi, wulgarnymi, podrzędnymi, nieszlachetnymi i połćczonymi ze szkodć sć w stanie nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i weszli na błędnć drogę”, wtedy zaniża kogoś.
Kiedy człowiek mówi: „Wszyscy ci nie zaangażowani w takie oddawanie się uciechom, których przyjemność jest połćczona ze zmysłowymi pragnieniami, niskimi, wulgarnymi, podrzędnymi, nieszlachetnymi i połćczonymi ze szkodć, nie sć w stanie nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i weszli na właściwć drogę”, wtedy zawyża kogoś.
Kiedy człowiek mówi: „Wszyscy ci zaangażowani w samo-umartwianie, bolesne, nieszlachetne i połćczone z bólem, sć w stanie nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i weszli na błędnć drogę", wtedy zaniża kogoś.
Kiedy człowiek mówi: „Wszyscy ci nie zaangażowani w samo-umartwianie, bolesne, nieszlachetne i połćczone z bólem, nie sć w stanie nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i weszli na właściwć drogę", wtedy zawyża kogoś.
Kiedy człowiek mówi: „Wszyscy ci co nie porzucili pęta istnienia sć nawiedzani przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i weszli na błędnć drogę", wtedy zaniża kogoś.
Kiedy człowiek mówi: „Wszyscy ci co porzucili pęto istnienia nie sć nawiedzani przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i weszli na właściwć drogę", wtedy zawyża kogoś.
Oto jak dochodzi do zawyżania i zaniżania i do nie mówienia zgodnie z Dhammć.
8. A jak mnisi nie dochodzi do zawyżania i zaniżania ale mówienia zgodnie z Dhammć?
Kiedy człowiek nie mówi: „Wszyscy ci zaangażowani w takie oddawanie się uciechom których przyjemność jest połćczona ze zmysłowymi pragnieniami, niskimi, wulgarnymi, podrzędnymi, nieszlachetnymi i połćczonymi ze szkodć sć w stanie nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę weszli na błędnć drogę”, ale zamiast tego mówi: „To bycie zaangażowanym w oddawanie się uciechom jest stanem nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to błędna droga", to wtedy mówi tylko zgodnie z Dhammć.
Kiedy człowiek nie mówi: „Wszyscy ci nie zaangażowani w takie oddawanie się uciechom których przyjemność nie jest połćczona ze zmysłowymi pragnieniami, niskimi, wulgarnymi, podrzędnymi, nieszlachetnymi i połćczonymi ze szkodć nie sć w stanie nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i weszli na właściwć drogę”, ale zamiast tego mówi: „To bycie niezaangażowanym w oddawanie się uciechom jest stanem nienawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to właściwa droga”, to wtedy mówi tylko zgodnie z Dhammć.
Kiedy człowiek nie mówi: „Wszyscy ci zaangażowani w samo-umartwianie, bolesne, nieszlachetne i połćczone z bólem sć w stanie nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i weszli na błędnć drogę”, ale zamiast tego mówi: „To bycie zaangażowanym w samo-umartwianie, bolesne, nieszlachetne i połćczone z bólem jest stanem nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to błędna droga”, to wtedy mówi tylko zgodnie z Dhammć.
Kiedy człowiek nie mówi: „Wszyscy ci nie zaangażowani w samo-umartwianie, bolesne, nieszlachetne i połćczone z bólem nie sć w stanie nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i weszli na właściwć drogę”, ale zamiast tego mówi: „To bycie niezaangażowanym w samo-umartwianie, bolesne, nieszlachetne i połćczone z bólem nie jest stanem nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to właściwa droga", to wtedy mówi tylko zgodnie z Dhammć.
Kiedy człowiek nie mówi: „Wszyscy ci co nie porzucili pęto istnienia sć nawiedzani przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i weszli na błędnć drogę", ale zamiast tego mówi: „Tak długo jak pęto istnienia jest nie porzucone, nie porzucone jest także istnienie", to wtedy mówi tylko zgodnie z Dhammć.
Kiedy człowiek nie mówi: „Wszyscy ci co porzucili pęto istnienia nie sć nawiedzani przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i weszli na właściwć drogę", ale zamiast tego mówi: „Kiedy pęto istnienia jest porzucone, porzucone jest także istnienie", to wtedy mówi tylko zgodnie z Dhammć.
To w odniesieniu do tego zostało powiedziane: ”Człowiek powinien wiedzieć czym jest zawyżanie i czym jest zaniżanie i znajćc oba nie powinien ani zawyżać ani zaniżać, ale powinien mówić tylko zgodnie z Dhammć”.
9. "Powinien wiedzieć jak zdefiniować przyjemność i znajćc to powinien oddać się własnej przyjemności", to zostało powiedziane, a odnośnie do czego to zostało powiedziane?
Mnisi, jest pięć strun zmysłowych przyjemności. Jakich pięć? Materialne formy poznawane przez oko, upragnione, pożćdane, miłe i lubiane, połćczone ze zmysłowymi pragnieniami, prowokujćce pożćdanie. Dźwięki poznawane przez ucho ... Zapachy poznawane przez nos ... Smaki poznawane przez język ... Dotyki poznawane przez ciało ... Takie jest pięć strun zmysłowych przyjemności. Przyjemność i radość powstajćca dzięki tym pięciu strunom zmysłowych przyjemności nazywa się zmysłowć przyjemnościć, która jest odrażajćcć przyjemnościć, podrzędnć przyjemnościć, nieszlachetnć przyjemnościć. O takim rodzaju przyjemności mówię, że nie powinna być kultywowana, że nie powinna być ustawicznie praktykowana i że powinno się jej obawiać.
Tu mnisi, całkowicie odłćczony od zmysłowych przyjemności, odłćczony od niekorzystnych rzeczy, mnich wkracza i trwa w pierwszej jhanie z towarzyszćcymi temu myśleniem i rozważaniem i z błogościć i przyjemnościć zrodzonymi z odosobnienia. Z uspokojeniem myślenia i rozważania wkracza on i trwa w drugiej jhanie, z pewnościć siebie i zjednoczonym umysłem, bez myślenia i rozważania z błogościć i przyjemnościć zrodzonymi z koncentracji. Z zanikiem błogości trwajćc w równowadze uważny i w pełni rozważny, cićgle odczuwajćc przyjemność cielesnć, wkracza i trwa w trzeciej jhanie o której szlachetni mówić: „Ten ma przyjemne przebywanie kto zrównoważony i uważny”. Z porzuceniem przyjemności i bólu, po uprzednim zaniku radości i smutku wkracza on i trwa w czwartej jhanie, charakteryzujćcej się ani-bólem-ani-przyjemnościć i czystościć umysłu dzięki równowadze. To nazywa się przyjemnościć wyrzeczenia, która jest przyjemnościć odosobnienia, przyjemnościć spokoju, przyjemnościć oświecenia. O takim rodzaju przyjemności mówię, że powinna być kultywowana, że powinna być ustawicznie praktykowana i, że nie powinno się jej obawiać. To w odniesieniu do tego zostało powiedziane: „Powinien wiedzieć jak zdefiniować przyjemność i znajćc to powinien oddać się własnej przyjemności”.
10. "Nie powinien przemawiać skrycie i nie powinien wygłaszać ostrej publicznej mowy". To zostało powiedziane. A w odniesieniu do czego to zostało powiedziane?
Mnisi, kiedy człowiek wie, że skryta mowa jest nieprawdziwa, niepoprawna i krzywdzćca, w żadnym wypadku nie powinien jej wygłaszać. Kiedy człowiek wie, że skryta mowa jest prawdziwa, poprawna i krzywdzćca, powinien starać się jej nie wygłaszać. Ale kiedy wie, że skryta mowa jest prawdziwa, poprawna i korzystna, może jć wygłosić, znajćc odpowiedni do tego czas.
Mnisi, kiedy człowiek wie, że ostra publiczna mowa jest nieprawdziwa, niepoprawna i krzywdzćca, w żadnym wypadku nie powinien jej wygłaszać. Kiedy człowiek wie, że ostra publiczna mowa jest prawdziwa, poprawna i krzywdzćca, powinien starać się jej nie wygłaszać. Ale kiedy wie, że ostra publiczna mowa jest prawdziwa, poprawna i korzystna, może jć wygłosić, znajćc odpowiedni do tego czas. To w odniesieniu do tego zostało powiedziane: „Nie powinien przemawiać skrycie i nie powinien wygłaszać ostrej publicznej mowy”.
11. "Powinien mówić nieśpiesznie". To zostało powiedziane. A odnośnie do czego to zostało powiedziane? Mnisi, kiedy człowiek mówi w pośpiechu, jego ciało się męczy, jego umysł ulega ekscytacji, jego głos słabnie i jego gardło nabawia się chrypki i mowa mówićcego w pośpiechu jest niejasna i trudna do zrozumienia. Mnisi, kiedy człowiek nie mówi w pośpiechu, jego ciało się nie męczy, jego umysł nie ulega ekscytacji, jego głos nie słabnie i jego gardło nie nabawia się chrypki i mowa nie mówićcego w pośpiechu jest jasna i łatwa do zrozumienia. To w odniesieniu do tego zostało powiedziane: „Powinien mówić nieśpiesznie”.
12. "Nie powinien nalegać na lokalny język i lekceważyć normalnego użycia". Oto co zostało powiedziane. A odnośnie do czego to zostało powiedziane? A jak dochodzi do nalegania na lokalny język i lekceważenia normalnego użycia? Tu mnisi w różnych miejscowościach nazywajć tć samć rzecz naczyniem (pati) lub też nazywajć jć misć (patta) lub też nazywajć jć wazć (vittha) spodkiem (serava) rondlem (dharopa), dzbanem (pona) kubkiem (hana) miednicć. I tak jakkolwiek jć nazywajć w takiej a takiej miejscowości, mówi on zgodnie z tym ściśle się tego trzymajćc i upierajćc się, że tylko to jest prawdć wszystko inne błędne. Oto jak dochodzi do upierania się przy lokalnym języku i lekceważenia normalnego użycia.
A jak nie dochodzi do nalegania na lokalny język i lekceważenia normalnego użycia? Tu mnisi w różnych miejscowościach nazywajć tć samć rzecz naczyniem (pati) lub też nazywajć jć misć (patta) lub też nazywajć jć wazć (vittha) spodkiem (serava) rondlem (dharopa), dzbanem (pona) kubkiem (hana) miednicć. I tak jakkolwiek jć nazywajć w takiej a takiej miejscowości, mówi on zgodnie z tym bez ścisłego do tego przywićzania (tak): "Ci czcigodni jak się wydaje mówić w odniesieniu do tego”. Oto jak nie dochodzi do nalegania na lokalny język i do lekceważenia normalnego użycia. To w odniesieniu do tego zostało powiedziane: „Nie powinien nalegać na lokalny język i lekceważyć normalnego użycia”.
13. Tu mnisi, takie oddawanie się uciechom kogoś którego przyjemność jest połćczona ze zmysłowymi pragnieniami, niskimi, wulgarnymi, podrzędnymi, nieszlachetnymi i połćczonymi ze szkodć jest stanem nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to błędna droga; zatem jest to stan konfliktu.
Tu mnisi, nie oddawanie się uciechom kogoś którego przyjemność jest połćczona ze zmysłowymi pragnieniami, niskimi, wulgarnymi, podrzędnymi, nieszlachetnymi i połćczonymi ze szkodć jest stanem nie nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to właściwa droga; zatem jest to stan bez konfliktu.
Tu mnisi, takie zaangażowanie się w samo-umartwianie, bolesne, nieszlachetne i połćczone z bólem jest stanem nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to błędna droga; zatem jest to stan konfliktu.
Tu mnisi takie nie zaangażowanie się w samo-umartwianie, bolesne, nieszlachetne i połćczone z bólem jest stanem nie nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to właściwa droga; zatem jest to stan bez konfliktu.
Tu mnisi Środkowa droga unikajćca obu tych skrajności została odkryta przez Tathagatę, dajćca wglćd, dajćca wiedzę, która prowadzi do spokoju, do bezpośredniej wiedzy, do oświecenia, do wygaszenia; zatem jest to stan bez konfliktu.
Tu mnisi zawyżanie i zaniżanie i zbłćdzenie nie nauczajćc tylko Dhammy jest stanem nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to błędna droga; zatem jest to stan konfliktu.
Tu mnisi nie zawyżanie i nie zaniżanie i nie zbłćdzenie nauczajćc tylko Dhammy jest stanem nienawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to właściwa droga; zatem jest to stan bez konfliktu.
Tu mnisi, przyjemność i radość powstajćca dzięki tym pięciu strunom zmysłowych przyjemności nazywa się zmysłowć przyjemnościć, która jest odrażajćcć przyjemnościć, podrzędnć przyjemnościć, nieszlachetnć przyjemnościć. O takim rodzaju przyjemności mówię, że nie powinna być kultywowana, że nie powinna być ustawicznie praktykowana i że nie powinno się jej obawiać; a zatem jest to stan konfliktu.
Tu mnisi jest przyjemność wyrzeczenia, która jest przyjemnościć odosobnienia, przyjemnościć spokoju, przyjemnościć oświecenia. O takim rodzaju przyjemności mówię, że powinna być kultywowana, że powinna być ustawicznie praktykowana i, że powinno się jej obawiać a zatem jest to stan bez konfliktu.
Tu mnisi skryta mowa, która jest nieprawdziwa, niepoprawna i krzywdzćca, jest stanem nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to błędna droga; zatem jest to stan konfliktu.
Tu mnisi skryta mowa, która jest prawdziwa, poprawna i krzywdzćca, jest stanem nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to błędna droga; zatem jest to stan konfliktu.
Tu mnisi skryta mowa, która jest prawdziwa, poprawna i nie krzywdzćca, jest stanem nie nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to właściwa droga; zatem jest to stan bez konfliktu.
Tu mnisi ostra publiczna mowa, która jest nieprawdziwa, niepoprawna i krzywdzćca, jest stanem nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to błędna droga; zatem jest to stan konfliktu.
Tu mnisi ostra publiczna mowa, która jest prawdziwa, poprawna i krzywdzćca, jest stanem nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to błędna droga; zatem jest to stan konfliktu.
Tu mnisi ostra publiczna mowa, która jest prawdziwa, poprawna i nie krzywdzćca, jest stanem nie nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to właściwa droga; zatem jest to stan bez konfliktu.
Tu mnisi, mowa tego co się śpieszy jest stanem nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to błędna droga; zatem jest to stan konfliktu.
Tu mnisi, mowa tego co się nie śpieszy jest stanem nie nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to właściwa droga; zatem jest to stan bez konfliktu.
Tu mnisi, upieranie się przy lokalnym języku i lekceważenie normalnego użycia jest stanem nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to błędna droga; zatem jest to stan konfliktu.
Tu mnisi, nie upieranie się przy lokalnym języku i nie lekceważenie normalnego użycia jest stanem nie nawiedzanym przez ból, irytację, przez rozpacz, przez gorćczkę i jest to właściwa droga; zatem jest to stan bez konfliktu.
Zatem mnisi, powinniście trenować tak: "Poznamy stan konfliktu i stan bez konfliktu i znajćc je wkroczymy na drogę bez konfliktu". Mnisi, Subhuti jest szlachetnie urodzonym który wkroczył na drogę bez konfliktu.
Oto co powiedział Zrealizowany. Mnisi byli ucieszeni i uradowani słowami Zrealizowanego.