[CPD Classification
2.5.14]
[PTS Vol Bu - ] [\z Bv /] [\f I /]
[BJT Vol Bu - ] [\z Bv /] [\w I /]
[BJT Page 216] [\x 216/]
[PTS Page 060] [\q 60/]
Suttantapiṭake khuddakanikāye
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
23. Koṇāgamana
buddhavaṃso
1. Kakusandhassa aparena sambuddho dipaduttamo
Koṇāgamano nāma jino lokajeṭṭho
narāsabho
2. Dasadhamme pūrayitvāna1 kantāraṃ
samatikkami
Pavāhiya malaṃ sabbaṃ patto
sambodhimuttamaṃ.
3. Dhammacakkaṃ pavattente koṇāgamananāyake
2
Tiṃsakoṭisahassānaṃ
paṭhamā’bhisamayo ahū.
4. Pāṭihīraṃ karonte
ca paravādappamaddane
Vīsatikoṭisahassānaṃ
dutiyā’bhisamayo ahū.
5. Tato vikubbanaṃ katvā jino devapuraṃ
gato
Vasati tattha sambuddho sīlāyaṃ
paṇḍukambale
6. Pakaraṇe satta desento vassaṃ
vasati so muni
Dasakoṭisahassānaṃ tatiyā’bhisamayo
ahū.
7. Tassā’pi devadevassa eko āsi
samāgamo
Khīṇāsavānaṃ
vimalānaṃ santacittāna’tādinaṃ.
8. Tiṃsabhikkhusahassānaṃ tadā
āsi samāgamo
Oghānama’tikkantānaṃ3 bhijjitānañca
4 maccunaṃ.
9. Ahaṃ tena samayena pabbato nāma
khattiyo
Mittāmaccehi sampanno balavāhanamanappakaṃ5.
10. Sambuddhadassanaṃ gantvā sutvā
dhammamanuttaraṃ
Nimantetvā sajinaṃ saṅghaṃ
dānaṃ datvā yadicchakaṃ6.
11. Pattuṇṇaṃ cīnapaṭṭañca
koseyyaṃ kambala’mpi ca
Sovaṇṇapādukañce’va
adāsiṃ satthusāvake.
1. Pūrayitvā-mavi. 2. Koṇāgamanenāma
nāyake-sīmu. 3. Atikkantacaturoghanaṃ-[PTS] 4. Bhañjitānaṃ-machasaṃ.
5. Anantabalavāhano-sīmu.
6. Yaticchakaṃ-sīmu.
[BJT Page 218] [\x 218/]
12. So’pi maṃ muni vyākāsi
saṅghamajjhe nisīdiya
Imamhi bhaddake kappe ayaṃ buddho bhavissati.
13. Ahū kapilavhayā rammā
nikkhamitvā tathāgato
Padhānaṃ padahitvāna katvā
dukkarakārikaṃ.
14. Ajapālarukkhamūlamhi nisīditvā
tathāgato
Tattha pāyāsamaggayha nerañjara’mupehiti.
15. Nerañjarāya tīramhi
pāyāsaṃ2 ādāya so jino,
Paṭiyattavaramaggena bodhimūla’mupehiti.
16. Tato padakkhiṇaṃ katvā
bodhimaṇḍaṃ anuttaro
Assatthamūle sambodhiṃ bujjhissati
mahāyaso.
17. Imassa janikā mātā
māyā nāma bhavissati
Pitā suddhodano nāma ayaṃ
hessati gotamo.
18. Anāsavā vītarāgā
santacittā samāhitā
Kolito upatisso ca aggā hessanti sāvakā
Ānandonāmu ’paṭṭhāko
upaṭṭhissati taṃ jinaṃ.
19. Khemā uppalavaṇṇā
ca aggā hessanti sāvikā
Anāsavā vītarāgā4
santacittā samāhitā bodhi tassa bhagavato assattho’ti
pavuccati.
20. Citto ca hatthāḷavako aggā
hessantu’paṭṭhakā
Uttarā nandamātā ca aggā
hessantu’paṭṭhikā
Āyu vassasataṃ tassa gotamassa yasassino.
21. Idaṃ sutvāna vacanaṃ asamassa
mahesino
Āmoditā naramarū buddhabījaṅkuro
ayaṃ.
22. Ukkuṭṭhi saddaṃ vattenti
apphoṭhenti hasanti ca
Katañjalī namassanti dasasahassī
sadevakā.
1. Kāriyaṃ-sīmu. 2. Pāyāsaṃ-sīmu. 3. Anuttaraṃ-sīmu. 4. Vītamalā-sīmu.
[BJT Page 220] [\x 220/]
23. Yadi’massa lokanāthassa virajjhissāma
sāsanaṃ
Anāgatamhi addhāne hessāma
sammukhā imaṃ.
24. Yathā manussā nadiṃ tarantā
paṭititthaṃ virajjhiya
Heṭṭhā titthe gahetvāna
uttaranti mahānadiṃ.
25. Eva’meva mayaṃ sabbe yadi muñcāmimaṃ
jinaṃ
Anāgatamhi addhāne hessāma
sammukhā imaṃ.
26. Tassā’haṃ vacanaṃ sutvā
bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ
Uttariṃ vata madhiṭṭhāsiṃ
dasa pāramī puriyā.
27. Sabbaññutaṃ gavesanto
dānaṃ datvā naruttame
Ohāyāhaṃ1 mahārajjaṃ
pabbajiṃ tassa santike
28. Nagaraṃ sobhavatī nāma
sobho nāmā’si khattiyo
Vasati tattha nagare sambuddhassa mahākulaṃ
[PTS Page 061] [\q 61/]
29. Brāhmaṇo yaññadatto
ca āsi buddhassa so pitā
Uttarā nāma janikā koṇāgamanassa
satthuno
30. Tīṇi vassasahassāni
agāramajjhaso vasī
Tusitasantusita santuṭṭhā
tayo pāsādamuttamā.
31. Anūnasoḷasasahassāni
nāriyo samalaṅkatā
Rucigattā nāma nāri satthavāho2
nāma atrajo
32. Nimitte caturo disvā hatthiyānena
nikkhami
Chamāsaṃ padhānavāraṃ
acarī purisuttamo.
33. Brahmunā yācito santo koṇāgamano
nāma nāyako
Vatti cakkaṃ mahāvīro migadāye
naruttamo
34. Bhiyyaso3 uttaro nāma ahesuṃ
aggasāvakā
Sotthijo4 nāmupaṭṭhāko
koṇāgamanassa satthuno
35. Samuddā ca uttarāceti 5 ahesuṃ
aggasāvikā
Bodhi tassa bhagavato udumbaro’ti pavuccati.
1. Ohāyimaṃ-sīmu. 2. Santadhāvo-manupa.
3. Bhiyyoso-manupa.
4. Soṭṭhajo-sīmu. [PTS.
5.] Uttarāceva - sīmu.
[BJT Page 222] [\x 222/]
36. Uggo ca somadevo ca ahesuṃ aggupaṭṭhakā
Sīvalā ceva sāmā
ca ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
37. Uccattanena so buddho tiṃsahatthasamuggato
Ukkāmukhe yathā kambu evaṃ
raṃsīhi maṇḍito.
38. Tiṃsavassasahassāni āyu
vijjati1 tāvade
Tāvatā tiṭṭhamāno
so tāresi janataṃ bahuṃ.
39. Dhammacetiṃ samussitvā2 dhammadussavibhūsitaṃ
Dhammapupphagulaṃ katvā nibbuto
so sasāvako.
40. Mahāvilāso tassa jano siridhammappakāsano
Sabbaṃ samantarahitaṃ nanu rittā
sabbasaṅkhārā.
41. Koṇāgamano sambuddho pabbatārāmhi
nibbuto
Dhātuvitthārikaṃ āsi
tesu tesu padesato’ti.
Koṇāgamana buddhavaṃso tevīsati mo.
1. Buddhassa-sīmu.
2. Samussetvā-mavi.